Aleks Buda në 100-vjetorin e lindjes
Aleks Buda në 100-vjetorin e lindjes: In Memoriam
Libri Aleks Buda në 100-vjetorin e lindjes: In Memoriam [1], i redaktuar nga Albana Velianj dhe botuar nga Akademia e Shkencave e Shqipërisë në vitin 2010, është një përmbledhje e veçantë që nderon jetën dhe veprën e një prej figurave më të rëndësishme të historisë dhe kulturës shqiptare, Aleks Buda. Botimi përkon me 100-vjetorin e lindjes së Budës dhe shërben si një homazh për kontributin e tij në fushën e historiografisë, albanologjisë dhe kulturës shqiptare në përgjithësi.
Libri përmban 440 faqe dhe përfshin fotografi, duke sjellë në jetë momente dhe aspekte të ndryshme të jetës dhe veprimtarisë së Aleks Budës. Ai është një përmbledhje e artikujve dhe studimeve nga autorë të ndryshëm, të cilët analizojnë kontributin e tij në shkencë dhe kulturë, duke e vendosur atë në kontekstin historik dhe shkencor të kohës së tij. Me një përkushtim të veçantë ndaj biografisë së tij, libri përmban edhe bibliografi dhe shënime që ndihmojnë lexuesin të thellojë njohuritë mbi jetën dhe veprën e Budës.
Aleks Buda: Kontributi dhe rëndësia e tij
Aleks Buda (1910-1993) ishte një historian, albanolog dhe intelektual i shquar shqiptar. Si një nga themeluesit e Akademisë së Shkencave të Shqipërisë, ai luajti një rol kyç në zhvillimin e historiografisë shqiptare dhe në formësimin e identitetit kombëtar shqiptar. Vepra e tij shquhet për studimet mbi historinë e Shqipërisë dhe popullit shqiptar, duke përfshirë një theks të veçantë mbi lidhjen historike dhe kulturore të shqiptarëve me Ballkanin dhe Evropën.
Puna e Budës nuk kufizohet vetëm në shkencë; ai ishte gjithashtu një figurë e rëndësishme kulturore, duke mbështetur zhvillimin e arteve dhe kulturës kombëtare. Përkushtimi i tij ndaj albanologjisë dhe historiografisë shqiptare ka lënë një trashëgimi të pasur që vazhdon të frymëzojë studiuesit dhe intelektualët e sotëm.
Përmbajtja dhe struktura e librit
Libri është strukturuar në disa kapituj, të cilët përfshijnë:
- Jeta dhe Veprimtaria e Aleks Budës: Ky kapitull përmbledh një pasqyrë të detajuar të jetës së tij, nga vitet e hershme në Gjirokastër deri tek periudha e studimeve në Evropë dhe kthimi i tij në Shqipëri ku kontribuoi në zhvillimin e shkencave shoqërore dhe kulturore.
- Studimet dhe Kontributet e Tij në Historiografi: Ky seksion përqendrohet në punën shkencore të Budës, veçanërisht në studimet mbi historinë mesjetare shqiptare dhe ndikimin e tij në interpretimin e historisë kombëtare.
- Roli i Tij në Akademinë e Shkencave dhe Institucionet Kulturore Shqiptare: Ky kapitull analizon ndikimin e Budës në formimin e institucioneve shkencore dhe kulturore të Shqipërisë, përfshirë Akademinë e Shkencave dhe Institutin e Historisë.
- Përkujtimet dhe Konferencat: Një pjesë e veçantë e librit i dedikohet konferencave dhe aktiviteteve përkujtimore të organizuara në nder të tij, të cilat kanë për synim të promovojnë dhe të mbajnë gjallë trashëgiminë e tij.
Aleks Buda në 100-vjetorin e lindjes është një botim me rëndësi të veçantë për studiuesit e historisë shqiptare, por edhe për publikun e gjerë që dëshiron të kuptojë më mirë rrugën e zhvillimit të shkencave shoqërore dhe identitetin kulturor shqiptar. Në këtë përmbledhje, autorët ofrojnë një pasqyrë të gjerë të arritjeve të Budës, duke evidentuar se sa e vlefshme dhe e ndikuese ka qenë puna e tij për brezat e ardhshëm.
Ky libër është një burim i rëndësishëm për ata që duan të thellohen në historinë e Shqipërisë dhe të njohin më mirë një nga figurat më të ndritura të shkencës dhe kulturës kombëtare shqiptare.