Biasi nga Priena (greqisht : Βίας ὁ Πριηνεύς; fl. shekulli i 6-të p.e.s.) i Prienës ishte një i urtë grek. Ai pranohet gjerësisht si një nga shtatë të urtët e Greqisë dhe ishte i njohur për ndershmërinë e tij.

Biasi nga Priena

Biografia

Redakto

Biasi lindi në Priene ( Güllübahçe e sotme, Turqi ) dhe ishte djali i Teutamusit. Thuhet se ai shquhej për aftësinë e tij si avokat dhe për përdorimin e tij në mbrojtje të së drejtës. Në lidhje me të cilën Demodocus i Leros shqiptoi thënien e mëposhtme: "Nëse je gjykatës, jep një vendim Prienian", dhe Hipponax tha: "Më i fuqishëm në mbrojtjen e kauzave sesa paragjykimi i Prienës".

Ai u llogarit gjithmonë në mesin e Shtatë të Urtëve . Ai u përmend nga Dicaearchus si një nga Katër të cilët vetëm se titulli ishte dhënë universalisht, tre të mbetura qenë Thales, Pittacus, dhe Solon . Satyrus e vendosi atë në krye të Shtatë të Urtëve, dhe madje edhe të Heraklitit, i cili përbuzte figura të tilla si Hesiod dhe Pitagora, iu referua Bias si "një njeri me konsideratë më të madhe se çdo tjetër". Një nga shembujt e mirësisë së tij të madhe është legjenda që thotë se Bias pagoi një shpërblim për disa gra që ishin zënë rob. Pasi i edukoi si vajzat e tij, i ktheu në Mesinë, në atdheun e tyre dhe te baballarët e tyre.

Thuhet se Bias ka vdekur në një moshë shumë të shtyrë ndërsa po kërkonte një kauzë për klientin e tij. Pasi mbaroi së foluri, mbështeti kokën te nipi. Kur avokati në anën e kundërt foli, gjyqtarët vendosën në favor të klientit të Bias, kohë në të cilën Bias kishte vdekur. Qyteti i bëri një funeral të mrekullueshëm dhe mbi varrin e tij shkroi:  

Shkrimet

Redakto

Thuhet se Bias shkroi një poezi prej 2000 rreshtash për Jonin dhe mënyrën për ta bërë atë të begatë.

Thënie

Redakto

Shumë thënie iu atribuan atij nga Diogenes Laërtius dhe nga të tjerë:

  • "Gjithçka që është e imja e mbaj me vete" ose "I mbaj të gjitha efektet e mia me vete".
  • "Burrat naivë mashtrohen lehtësisht."
  • "Shumica e njerëzve janë të këqij."
  • "Të gjithë njerëzit janë të këqij."
  • "Është e vështirë të durosh një ndryshim të fatit për keq me madhështi ."
  • "Zgjidhni rrugën që e përvetësoni me mendim, por kur ta keni përvetësuar atë, atëherë qëndroni në të me vendosmëri."
  • "Mos fol shpejt, sepse kjo tregon marrëzi."
  • "Duaje maturinë."
  • "Flisni për perënditë ashtu siç janë."
  • "Mos lavdëroni një njeri të pamerituar për pasurinë e tij."
  • "Fitoni pikën tuaj me bindje, jo me forcë." / "Merre me bindje, jo me forcë".
  • "Kushtojeni mençurinë si një mjet për të udhëtuar nga rinia në pleqëri, sepse ajo është më e qëndrueshme se çdo pasuri tjetër."
  • "Pra, rregulloni punët tuaja sikur do të jetonit gjatë, ose do të vdisni së shpejti."
  • "Ata duan sikur një ditë do të urrenin, dhe urrejnë sikur një ditë do të donin."
  • "Zyra do të tregojë një njeri."

Busti i Vatikanit

Redakto

Në prill 1819, Schopenhauer shkroi në Reisebuch [Ditarin e Udhëtimit]: "Në Vatikan [Sallë e Filozofëve] ndodhet busti i Bias me mbishkrimin e πλεῖστοι ἄνθρωποι κακοί [shumica e njerëzve janë të këqij]. Në të vërtetë kjo duhet të ketë qenë maksimumi i tij. ."

Burimet

Redakto
  • Laërtius, Diogenes (1925). "The Seven Sages: Bias" . Lives of the Eminent Philosophers. Vol. 1:1. Translated by Hicks, Robert Drew (Two volume ed.).
  • Schopenhauer, Arthur (1989). Manuscript Remains (në anglisht). Vëll. 3. Oxford: Berg Publishers. ISBN 0-85496-540-8.