Wikipedia

Palestinezët

(Përcjellë nga Palestinezë)

Palestinezët (arabisht: الفلسطينيون, al-Filasṭīniyyūn; hebraisht: פָלַסְטִינִים, Fālasṭīnīm) ose njerëzit palestinezë (الشعب الفلسطيني, ash-sha‘b al-Filasṭīnī), gjithashtu referohen edhe si arabë palestinezë (العرب الفلسطينيون, al-ʿArab al-Filasṭīniyyūn) janë një grup etno-kombëtar[31][32][33] që rrjedh nga popujt që kanë banuar në rajonin e Palestinës gjatë mijëvjeçarëve dhe që sot janë arabë nga ana kulturore dhe gjuhësore.

Palestinezët
Al-Filasṭīnīyūn
الفلسطينيون
Flamuri i Palestinës
Popullsia e përgjithshme
14.3 milion[1]
Rajone me popullsi të konsiderueshme
Shteti i Palestinës
5,350,000[2]
 – Bregu Perëndimor3,190,000[1] (nga të cilët 809,738 janë refugjatë të regjistruar që nga 2017)[3][4][5]
 – Rripi i Gazës2,170,000 (nga të cilët 1,386,455 janë refugjatë të regjistruar që nga viti 2018)[1][6][3][4]
Flamuri Jordania2,175,491 (2017, vetëm refugjatët e regjistruar)[3]–3,240,000 (2009)[7]
Flamuri Izraeli2,037,000 [8]
Flamuri Siria568,530 (2021, vetëm refugjatët e regjistruar)[3]
Flamuri Kili500,000[9]
Flamuri Arabia Saudite400,000[10]
Flamuri Katari295,000[10]
Flamuri Shtetet e Bashkuara255,000[11]
Flamuri Emiratet e Bashkuara Arabe200,000[12]
Flamuri Libani174,000 (sipas regjistrimit në 2017)[13]–458,369 (2016, refugjatët e regjistruar)[3]
Flamuri Hondurasi27,000–200,000[10][14]
Flamuri Gjermania100,000[15]
Flamuri Kuvajti80,000[16]
Flamuri Egjipti70,000[10]
Flamuri Salvadori70,000[17]
Flamuri Brazili59,000[18]
Flamuri Libia59,000[10]
Flamuri Iraku57,000[19]
Flamuri Kanada50,975[20]
Flamuri Jemeni29,000[10]
Flamuri Mbretëria e Bashkuar20,000[21]
Flamuri Peruja15,000
Flamuri Meksika13,000[10]
Flamuri Kolumbia12,000[10]
Flamuri Holanda9,000–15,000[22]
Flamuri Australia7,000 (est.)[23][24]
Flamuri Suedia7,000[25]
Flamuri Algjeria4,030[26]
Gjuhët
Në Palestinë dhe Izrael:
Arabisht, Hebraisht, Anglisht
Mërgata:
Varietetet lokale të arabishtes dhe gjuhët e vendeve pritëse për mërgatën palestineze
Fetë
Shumica:
Islami Synit
Pakica:
Krishterimi, Islami jo-konfesionist, Druzizmi, Samaritanizmi,[27][28] Islami Shi'i[29]
Grupe etnike të lidhura
Jordanezët, Libanezët, Sirianët dhe arabë të tjerë[30]

Pavarësisht luftërave dhe eksodeve të ndryshme, afërsisht gjysma e popullsisë palestineze të botës vazhdon të banojë në territorin e ish-Palestinës së Detyrueshme, tani duke përfshirë Bregun Perëndimor dhe Rripin e Gazës (territoret palestineze) si dhe Izraelin.[34] Në këtë zonë të kombinuar, që nga viti 2022, palestinezët përbëjnë një shumicë demografike, me një popullsi të vlerësuar prej 7.503 milionë ose 51.16% (krahasuar me hebrenjtë në 46-47%) të të gjithë banorëve, duke marrë në Rripin e Gazës, Bregun Perëndimor, Jeruzalemin Lindor, dhe pothuajse 21 për qind e popullsisë së Izraelit si pjesë e qytetarëve të tij arabë.[35][36][37] Shumë janë refugjatë palestinezë ose palestinezë të zhvendosur brenda vendit, duke përfshirë më shumë se një milion në Rripin e Gazës,[38] rreth 750,000 në Bregun Perëndimor,[39] dhe rreth 250,000 në Izrael. Nga popullsia palestineze që jeton jashtë vendit, e njohur si mërgata palestineze, më shumë se gjysma janë pa shtetësi, pa shtetësi ligjore në çdo vend.[40] Midis 2.1 dhe 3.24 milionë e popullsisë së mërgatës jetojnë si refugjatë në Jordaninë fqinje;[41][42] mbi 1 milion jetojnë midis Sirisë dhe Libanit dhe rreth 750,000 jetojnë në Arabinë Saudite, me Kilin që mban përqendrimin më të madh të mërgatës palestineze (rreth gjysma një milion) jashtë botës arabe.

Referime

Redakto
  1. ^ a b c ’Palestinian Central Bureau of Statistics (PCBS) Presents the Conditions of Palestinian Populations on the Occasion of the International Population Day, 11/07/2022,’ Byroja Qendrore e Statistikave të Palestinës (PCBS) 7 July 2022
  2. ^ Gabim referencash: Etiketë <ref> e pavlefshme; asnjë tekst nuk u dha për refs e quajtura PCBS 2022
    Skeda:Palestinians criticism allowed5.jpg
    Good
  3. ^ a b c d e "Where We Work UNRWA". UNRWA. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  4. ^ a b 'PCBS reports Palestinian population growth to 4.81 million,' Arkivuar 13 korrik 2016 tek Wayback Machine Ma'an News Agency 11 July 2016.
  5. ^ 'The World Fact Book CIA July 2015.
  6. ^ 'PCBS: The Palestinians at the end of 2015,' Arkivuar 3 maj 2023 tek Wayback Machine 30 December 2015
  7. ^ "Palestinian Central Bureau of Statistics (PCBS) Press Release" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 10 tetor 2017. Marrë më 12 shtator 2023. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  8. ^ ‘Israel’s population approaches 9.7 million as 2022 comes to an end,’ Times of Israel 10 December 2022
  9. ^ "La Ventana – Littin: "Quiero que esta película sea una contribución a la paz"" (në spanjisht). Laventana.casa.cult.cu. Arkivuar nga origjinali më 22 korrik 2009. Marrë më 17 shkurt 2010.
  10. ^ a b c d e f g h "The Arab, Palestinian people group is reported in 25 countries". Joshua Project. Marrë më 26 qershor 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  11. ^ "U.S. Census website". United States Census Bureau. Marrë më 22 prill 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  12. ^ "Palestinians Living in UAE Uncertain Over Peace Deal With Israel". The Media Line. 16 gusht 2020. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  13. ^ "Lebanon conducts first-ever census of Palestinian refugees". 21 dhjetor 2017. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  14. ^ Jorge Alberto Amaya, Los Árabes y Palestinos en Honduras: su establecimiento e impacto en la sociedad hondureña contemporánea:1900–2009 Arkivuar 18 gusht 2016 tek Wayback Machine 23 July 2015.'En suma, los árabes y palestinos, arribados al país a finales del siglo XIX, dominan hoy en día la economía del país, y cada vez están emergiendo como actores importantes de la clase política hondureña y forman, después de Chile, la mayor concentración de descendientes de palestinos en América Latina, con entre 150,000 y 200,000 personas.'
  15. ^ "Inside Berlin's famous Palestinian neighbourhood". Middle East Eye. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  16. ^ "Palestinians Open Kuwaiti Embassy". Al Monitor. 23 maj 2013. Arkivuar nga origjinali më 22 maj 2013. Marrë më 23 maj 2013. {{cite news}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  17. ^ "El Salvador's Palestinian connection". 26 shkurt 2006. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  18. ^ "test0.com". Arkivuar nga origjinali më 23 mars 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  19. ^ "Factsheet: Palestinian Refugees in Iraq". Arkivuar nga origjinali më 20 korrik 2009. Marrë më 16 qershor 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  20. ^ "Ethnic Origin (247), Single and Multiple Ethnic Origin Responses (3) and Sex (3) for the Population of Canada, Provinces, Territories, Census Metropolitan Areas and Census Agg." 2.statcan.ca. Arkivuar nga origjinali më 12 korrik 2020. Marrë më 22 prill 2009. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  21. ^ "The Palestinian Diaspora in Europe". Arkivuar nga origjinali më 24 gusht 2013. Marrë më 22 qershor 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  22. ^ "Did you know that ... Palestinians in the Netherlands – Palestine Link". Arkivuar nga origjinali më 4 nëntor 2018. Marrë më 4 nëntor 2018. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  23. ^ "Handing on the key" (PDF). Arkivuar nga origjinali (PDF) më 2 nëntor 2012. Marrë më 21 maj 2011. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  24. ^ "Australians' Ancestries" (PDF). {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  25. ^ Miguel Benito. "Palestinier". Arkivuar nga origjinali më 29 korrik 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  26. ^ "2013 UNHCR country operations profile – Algeria". Zyra e Komisionerit të Lartë të Kombeve të Bashkuara për Refugjatë. 2013. Marrë më 22 dhjetor 2013. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  27. ^ Mor, M., Reiterer, F. V., & Winkler, W. (2010). Samaritans: Past and present: Current studies. Berlin: De Gruyter. p. 217.
  28. ^ Miller, Elhanan (26 prill 2013). "Clinging to ancient traditions, the last Samaritans keep the faith". The Times of Israel. Marrë më 16 shkurt 2016. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  29. ^ Chapter 1: Religious Affiliation retrieved 4 September 2013
  30. ^ Hajjej, Abdelhafidh; Almawi, Wassim Y.; Arnaiz-Villena, Antonio; Hattab, Lasmar; Hmida, Slama (9 mars 2018). "The genetic heterogeneity of Arab populations as inferred from HLA genes". PLOS ONE (në anglisht). 13 (3): e0192269. doi:10.1371/journal.pone.0192269. ISSN 1932-6203. PMC 5844529. PMID 29522542.
  31. ^ Haklai, Oded. 2011. Palestinian Ethnonationalism in Israel. University of Pennsylvania Press. pp. 112–45.
  32. ^ Abu-Rayya, Hisham Motkal; Abu-Rayya, Maram Hussien (2009). "Acculturation, religious identity, and psychological well-being among Palestinians in Israel". International Journal of Intercultural Relations (në anglisht). 33 (4): 325–331. doi:10.1016/j.ijintrel.2009.05.006.
  33. ^ Moilanen-Miller, Heather. "The Construction of Identity through Tradition: Palestinians in the Detroit Metro Area". International Journal of Interdisciplinary Social Science (në anglisht): 143–150. Arkivuar nga origjinali më 10 tetor 2017. Marrë më 2 dhjetor 2015.
  34. ^ Melvin Ember; Carol R. Ember; Ian A. Skoggard (2005). Encyclopedia of Diasporas: Immigrant and Refugee Cultures Around the World (në anglisht). Springer. fq. 234–. ISBN 978-0-306-48321-9. Marrë më 2 maj 2013.
  35. ^ Meron Rapaport, 'The Israeli right is the minority — the left need only realize it,' +972 magazine 12 January 2023
  36. ^ 'Jews now a 47% minority in Israel and the territories, demographer says,' The Times of Israel 30 August 2022.
  37. ^ Alan Dowty, Critical issues in Israeli society, Greenwood (2004), p. 110
  38. ^ "Where We Work – Gaza Strip" (në anglisht). UNRWA. 1 shtator 2013. Marrë më 11 nëntor 2013.
  39. ^ "Where We Work – West Bank" (në anglisht). UNRWA. 1 janar 2012. Marrë më 11 nëntor 2013.
  40. ^ Arzt, Donna E. (1997). Refugees into Citizens – Palestinians and the end of the Arab-Israeli conflict (në anglisht). Council on Foreign Relations. fq. 74. ISBN 978-0-87609-194-4.
  41. ^ "Jordan". UNRWA. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)
  42. ^ "Palestinians at the end of 2012" (PDF) (në anglisht). Palestinian Central Bureau of Statistics. 2009. Marrë më 11 nëntor 2013.
Marrë nga "https://sq.wiki.x.io/w/index.php?title=Palestinezët&oldid=2668761"