Vaso Çubrilloviqi

Vaso Çubrilloviq (serbisht cirilik: Васо Чубриловић; 14 janar 1897 - 11 qershor 1990) ishte një studiues dhe politikan jugosllav dhe serb boshnjak.

Si adoleshent, ai iu bashkua lëvizjes studentore sllave të jugut të njohur si Bosnja e Re dhe u përfshi në komplotin për të vrarë arkidukën Franz Ferdinand të Austrisë më 28 qershor 1914. Vëllai i tij Veljko ishte gjithashtu i përfshirë në komplot. Čubrilović u dënua për tradhti nga autoritetet austro-hungareze dhe u dënua me gjashtëmbëdhjetë vjet burg; vëllai i tij u dënua me vdekje dhe u ekzekutua. Čubrilović u lirua nga burgu në fund të luftës dhe studioi histori në universitetet e Zagrebit dhe Beogradit. Në vitin 1937, ai mbajti një leksion në Klubin Kulturor Serb, në të cilin ai mbrojti dëbimin e shqiptarëve nga Jugosllavia. Dy vjet më vonë, ai u bë profesor historie në Universitetin e Beogradit. Pas pushtimit të Jugosllavisë nga Boshti në prill 1941, Čubrilović u arrestua nga gjermanët dhe u dërgua në kampin e përqendrimit në Banjica, ku mbeti i burgosur për pjesën më të madhe të luftës.

Ndërsa Lufta e Dytë Botërore po i afrohej fundit, Čubrilović u kërkoi autoriteteve jugosllave të dëbonin pakicat etnike (veçanërisht gjermanët dhe hungarezët) nga vendi. Në fund të luftës, ai u bë ministër i qeverisë. Në detyrën e tij si ministër i Bujqësisë, ai nxiti zbatimin e reformave në bujqësi. Në vitet e tij të fundit, ai u distancua nga ideologjitë pansllave dhe më vonë nacionaliste të rinisë së tij dhe shprehu keqardhje për vrasjen e Franz Ferdinandit. Në kohën e vdekjes së tij, ai ishte pjesëmarrësi i fundit i mbijetuar në komplotin për të vrarë arkidukën.

Ishte dekoruar me dekoratën e federatës Jugosllave për praktikimin e Doktrinës së shenjt serbe. Çubrilloviq ishte një nga studiuesit jugosllav që kanë kryer studime për zhdukjen e shqiptarëve. Studimi i tij njihet me emërtimin "Iseljavanje Arnauta".^[1]

Jeta e hershme

Vaso Čubrilović lindi në Bosanska Gradiška më 14 janar 1897. Ai ishte një familje e njohur nga rajoni i Bosanska Krajina. Ai ishte i afërm i Vaso Vidoviqit, një udhëheqës i Kryengritjes së Hercegovinës 1875–77, i cili mori pjesë në Kongresin e Berlinit. Čubrilović e kreu shkollën fillore në vendlindje. Ai vazhdoi të ndiqte shkollën e mesme të Tuzlës, por u përjashtua pasi nuk pranoi të qëndronte në këmbë gjatë himnit kombëtar austro-hungarez. Më pas u regjistrua në klasën e gjashtë të gjimnazit të Sarajevës.

Vrasja e arkidukës Franz Ferdinand dhe Lufta e Parë Botërore

Artikulli kryesor: Atentati i Sarajevës

Shiko edhe

Referime

^ "1937 | Vaso Cubrilovic: The Expulsion of the Albanians". albanianhistory.net. Marrë më 2021-02-16. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1] "1937 | Vaso Cubrilovic: The Expulsion of the Albanians". albanianhistory.net. Marrë më 2021-02-16. {{cite web}}: Mungon ose është bosh parametri |language= (Ndihmë!)

[1]